BATMAN BEYOND vol. 5: THE FINAL JOKE

Dzisiaj zajrzymy na chwilę do świata Batmana z przyszłości, gdzie akcja osadzona jest we własnym kontinuum, bazując na serialu animowanym o tym samym tytule. Do tej pory na blogu nie pojawiła się recenzja żadnego tomu tej serii, która wystartowała wraz z początkiem Odrodzenia, i która po trzech latach nadal się ukazuje, zebrawszy sobie grono wiernych fanów. Skoro BATMAN BEYOND nadal widnieje w zapowiedziach, to znaczy, że tytuł ten jest warty przynajmniej sprawdzenia. Komiks od początku pisany jest przez weterana DC - Dana Jurgensa, który kontynuuje projekt, jaki tworzył po zakończeniu niezbyt pasjonującego FUTURES END. Tym razem skończył się czas eksperymentów z udziałem Tima Drake'a i nadeszła pora, aby sięgnąć po znane i lubiane status quo. W roli nowego Batmana scenarzysta ponownie obsadził Terry'ego McGinnisa, a także przywrócił na scenę podstarzałego Bruce'a Wayne'a. W omawianej przeze mnie historii na szachownicę powraca jeszcze jeden ważny pionek, a jest nim nie kto inny, tylko nieobliczalny Joker we własnej osobie.

Jurgens wybrał na powrót oryginalnego Jokera nieprzypadkowy moment. W setną rocznicę urodzin swojego ojca, Bruce dokonuje uroczystego otwarcia kompleksu Wayne Family Center of Tomorrow. Uznany od dawna za martwego Błazeński Książę Zbrodni wprowadza do Neo-Gotham chaos i zniszczenie, pragnąc przywrócić miasto do dawnej, mrocznej i ponurej rzeczywistości. Terry oraz jego brat Matt, czyli nowy Dynamiczny Duet, muszą powstrzymać klauna i tym samym zakończyć serię wybuchów oraz morderstw, jakie wraz z nim się pojawiły.

Powrót Jokera nie jest żadnym zaskoczeniem dla tych, którzy mają za sobą lekturę pierwszego wydania zbiorczego BATMAN BEYOND w ramach Rebirth. Jurgens w historii z udziałem Terminala zasygnalizował, iż największy koszmar Mrocznego Rycerza od dłuższego czasu zamieszkuje podziemia Neo-Gotham, ukrywając przed światem swoją prawdziwą tożsamość. Scenarzysta od zawsze zafascynowany był gangiem Jokerzów i zastanawiał się, skąd u młodych ludzi takie zamiłowanie akurat do tego złoczyńcy. Drugie nurtujące go pytanie, to jak zareagowałby w tej sytuacji sam Joker, gdyby dowiedział się, że liczna grupa osób oddaje mu hołd, uznaje za swojego idola i wzór do naśladowania. Reakcja klauna okazała się bardzo jasna i zdecydowana, chociaż osobiście uważam ją za niezbyt logiczną (o ile w przypadku postępowania takiego szaleńca, jak Joker, można mówić o jakiejś logice postępowania). Nie kupuję tego, że Mr. J. z jednej strony potępia swoich naśladowców, a za chwilę werbuje kilku z nich do swojego nowego gangu.

Od Jurgensa oczekiwałem w tej historii, że wykorzysta okazję i nawiąże jakoś do dwóch klasycznych scen z udziałem Jokera. Pierwsza to postrzelenie Barbary Gordon, zaś druga to zamordowanie Jasona Todda. Jestem zawiedziony, że mający duży potencjał wątek pani komisarz został tak szybciutko zakończony i zapomniany, a twórca aż do przesady skupił się na nowym Robinie. Kolejny nastolatek z R na piersi staje twarzą w twarz z tym złoczyńcą i w mniejszym lub większym stopniu cierpi na tym jego psychika. Rozumiem, że błazen ma uczulenie na drozdy, a już w ogóle nie może patrzeć na Batmana i jego pomocnika pozbawionych peleryny i unoszących się w powietrzu dzięki nowej technologii, ale to konfrontacja z byłą Batgirl wydawała się w teorii ciekawsza, bardziej emocjonalna i przywołująca dawne koszmary. Albo Dan nie miał lepszego pomysłu, albo skupił się na małym dramacie Matta, gdyż było mu to potrzebne do zainicjowania kolejnego wątku w tej serii.

THE FINAL JOKE obfituje w sporą ilość eksplozji, wybuchów i innych fajerwerków, a do tego dostajemy również debiut Jokera Beyond. Fani tego typu rozrywki będą zatem ukontentowani. Jest dużo gadania i gróźb ze strony klauna, ale ani przez moment nie wierzyłem, iż spełni on swoje krwawe obietnice i dojdzie do jakiejś tragedii w bat-rodzince z przyszłości, jakby trochę jednak się hamował. Joker jest tutaj równie groźny, co inni nowi złoczyńcy, z jakimi zmagał się wcześniej Terry jako Batman, a próba nadania temu pojedynkowi jakiegoś większego znaczenia, w moim odczuciu okazała się nieudana. Zakończenie jest z gatunku tych nieoczekiwanych, a Jurgens otwiera sobie jednocześnie furtkę, gdyby kiedyś chciał jeszcze wrócić do tego wątku.

Wśród rzeczy, które podobały mi się w tej opowieści, należy wymienić gościnny występ Dicka Graysona, przypomnienie przez niego istotnych wydarzeń z przeszłości, wzbudzenie zainteresowania u czytelnika pierwszym rozdziałem, a także finałowy pojedynek w batcave.

Za większość ilustracji w tym zbiorze odpowiada współpracujący ze sobą od lat duet Breet Booth (ołówek) oraz Norm Rapmund (tusz). Stworzone przez nich plansze są bardzo widowiskowe, a kreska Bootha naprawdę dobrze sprawdza się w przypadku dynamicznych, obfitujących w dużą ilość akcji scenach, jakich tutaj nie brakuje. Niestety problem w przypadku tego artysty zawsze polega na tym, jak rysuje on twarze postaci. Poszczególni bohaterowie są pod tym względem zbyt do siebie podobni, a do tego ekspresyjność wylewająca się z ich twarzy jest przeważnie aż nazbyt przesadzona. Z tego powodu raczej omijam komiksy współtworzone przez tego artystę. Najlepiej wychodzi mu zdecydowanie przedstawienie samego Batmana. Bardziej do gustu przypadły mi rysunki otwierające i kończące omawiany tom, stworzone przez Cully'ego Hamnera, Marco Santucci oraz Evana Shanera, które mają w sobie coś unikalnego i przyciągającego czytelnika.

W ramach dodatków znajdziemy pod koniec sześć okładek alternatywnych, a także tyle samo stron szkiców autorstwa Cully Hamnera i Evana Shanera. Całkiem sporo, jak na standardy wydań zbiorczych panujące w DC.

THE FINAL JOKE nie należy do tych najlepszych historii z Jokerem w roli głównej, nie mając żadnych szans na znalezienie się w zestawieniach typu Top 10. Jest to jednorazowa lektura, pozbawiona większych emocji, dramaturgii, przerażenia i szaleństwa, do jakich przywykłem czytając wiele innych opowieści z tym złoczyńcą. Joker umiejscowiony w świecie przyszłości, wykorzystujący nowoczesną technologię i z nie do końca zrozumiałych względów wściekły na swoich wyznawców, to już nie jest ten sam klimat. Nie każda postać pasuje do każdej epoki, nawet jeśli jest to tak znany złoczyńca, jak Mr. J. Obiecujący początek, ciekawy, emocjonalny epilog, a po środku sporo przeciętnej akcji. Ogólnie mam mieszane uczucia. Polecę ten tom tylko osobom śledzącym od początku run Jurgensa w BATMAN BEYOND, a okazjonalnym czytelnikom, być może zachęconych opisem i wizerunkiem Jokera na okładce, sugeruję spasować.

Opisywane wydanie zawiera materiał z komiksów BATMAN BEYOND #25-30.

BATMAN BEYOND: THE FINAL JOKE do kupienia w sklepie internetowym ATOMComics.

Dawid Scheibe