Szaleństwo niejedno ma imię #3

To już trzecia odsłona cyklu, w którym przybliżam dla Was sylwetki złoczyńców z wydawnictwa DC. Poprzednio zajmowałem się, moim skromnym zdaniem, dwójką najlepiej wykreowanych antybohaterów komiksowych wszechczasów (i nie ma przesady w tym stwierdzeniu), a mianowicie Jokerem i Lexem Luthorem. Tym razem przyjrzymy się postaci może troszeczkę mniej znanej, ale nie oznacza to, że w jakiś sposób gorszej. Oto Two-Face/Harvey Dent.

W przeciwieństwie do osobników wyżej wymienionych on daje nam się poznać również od tej dobrej strony. Nie od początku był tym złym. Przez pewien czas był nawet osobistością powszechnie szanowaną w społeczeństwie. Był wzorem do naśladowania, niezwykle przykładnym obywatelem. Jednak jedno wydarzenie spowodowało, że zboczył z tej słusznej i sprawiedliwej drogi, której był przecież tak oddany, a zagłębił się w ciemne i zwodnicze ścieżki zła. Zła, które z czasem pożerało go coraz bardziej. Poznał jego destrukcyjną moc. Zło jest banalne, jak ktoś mądry kiedyś zauważył. Po raz kolejny potwierdziło się stwierdzenie zaprezentowane w kultowym i ponadczasowym komiksie Alana Moore'a BATMAN: ZABÓJCZY ŻART. Wystarczy jeden dzień, aby zmieniło się całe nasze życie. Jeden zły dzień i człowiek zajrzy szaleństwu prosto w oczy. Ci wszyscy mordercy i szeroko pojęci kryminaliści też kiedyś byli ludźmi takimi jak my. Nie odróżniającymi się od reszty społeczeństwa. Mającymi własne plany i marzenia. Jednak coś w ich życiu musiało podziać się nie tak i potoczyło się ono nie koniecznie tak, jak by chcieli. „Dobro i zło i muszą istnieć obok siebie, a człowiek musi dokonywać wyboru". Bardzo wyraźnie widać kontrast, który również naprowadza nas na jeden z wielu tropów interpretacyjnych odnoszący się do samego przydomku naszego złoczyńcy - TWO-FACE. Nic nie jest tak oczywistym, jak się wydaje. Słowem, które idealnie do niego pasuje, to sprzeczność. „Nie ma ludzi dobrych i złych, są tylko złe lub dobre uczynki. I ludzie, którzy miotają się między nimi”. Ten cytat doskonale opisuje naszego bohatera.

Postać Harveya Denta i jego alter ego została stworzona przez Boba Kane'a i Billa Fingera. Po raz pierwszy pojawiła się w DETECTIVE COMICS #66 (sierpień 1942). Warto zauważyć, że wtedy jego prawdziwe nazwisko brzmiało Kent. Dopiero jakiś czas później twórcy postanowili je zmienić na Dent, by uniknąć oczywistych skojarzeń z Supermanem. Dodatkowo pierwsza historia z Two-Facem była zakończona cliffhangerem, podczas gdy większość opowieści o superbohaterach w tamtych czasach było samodzielnymi, zakończonymi całościami. Jest to jeden z najbardziej zagorzałych wrogów Batmana i jest jednym z tych przyjemniaczków, którzy tworzą galerię łotrów naszego poczciwego Mrocznego Rycerza. Postać w latach 40. pojawiła się w komiksach trzy razy, zaś w latach 50. tylko dwa. Jego popularność spadła na rzecz postaci bardziej przyjaznych dla dzieci. Cenzura zrobiła swoje. Wiele postaci ucierpiało w jej skutek. Całe wydawnictwa upadały przez tę politykę. Dopiero w 1971 roku Dennis O'Neil wyciągnął zakurzoną postać Two-Face'a z szuflady i to właśnie wtedy stał się jednym z wrogów Batmana.

W swojej autobiografii Bob Kane twierdzi, że został zainspirowany nowelą Roberta Louisa Stevensona pt. "Doktor Jekyll i pan Hyde", a szczególnie jej filmową adaptacją z 1931 roku, którą zobaczył jako dziecko. Bohater tej powieści uważa, że każdy nosi w sobie dwa przeciwstawne charaktery: jawną prawość i dobroć oraz skrywane zło, agresję i dążenie do destrukcji. Sam Louis jest znany jako autor książek o dwoistości ludzkiej natury. Inspiracją była również postać The Black Bat z magazynu pulpowego, której origin story zawierał również taki element jak wylanie kwasu na twarz bohatera. O ile nie wiem, czy można Kane'owi tak do końca wierzyć po tym, co zrobił w sprawie Batmana, to jednak tutaj inspiracje są tak jasno i klarownie widoczne, że chyba nie ma powodów, by mu tym razem nie ufać.

"It's not about what I want. It's about what's fair!"

Równocześnie z Frankiem Millerem, który stworzył komiks prezentujący origin story Batmana (BATMAN: ROK PIERWSZY), Andrew Helfer napisał raz jeszcze historię Two Face'a. Origin ten zaprezentowany w Batman Annual (vol. 1) #14 podkreślał Denta jako bohatera tragicznego naznaczonego wieloma przykrymi wydarzeniami, m.in. alkoholizmem jego ojca i wczesne zmagania z chorobą afektywną dwubiegunową i paranoją. BATMAN: ROK PIERWSZY ukazywał Denta sprzed wypadku jako jednego z pierwszych sprzymierzeńców Batmana. Miał wyraźne powiązania zarówno z Batmanem, jak i komisarzem Gordonem, co czyniło z niego bardzo niebezpiecznego wroga dla ich obu.

Harvey Dent przeszedł wiele trudności podczas jego dzieciństwa. Dorastając pod opieką psychicznie chorego ojca, przez długi czas tłumione zaczęły się u niego rozwijać jego właśnie choroby psychiczne, takie jak wspomniana już choroba afektywna dwubiegunowa i schizofrenia. Jego ciężkie doświadczenia pomogły mu jednak zostać najmłodszym prokuratorem okręgowym Gotham w wieku 26 lat. Stało się to około 6 miesięcy przed tym, jak Batman rozpoczął swoją krucjatę przeciwko przestępczości. Nadano mu przydomek Apollo ze względu na jego nienaganny wygląd i budowę ciała.

Dent zawiera pewnego rodzaju sojusz z Jamesem Gordonem i Batmanem, by wspólnie pokonać szefa organizacji przestępczych - Sala Maroni. Gordon swego czasu spekulował również, że to właśnie Dent jest Batmanem, ale odrzucił tę teorię na podstawie tego, że Dentowi brakowało środków finansowych, które posiadał Batman. Falcone, któremu nie były na rękę poczynania młodego prokuratora, wynajmuje Vernona Fieldsa, by dostarczył kwas siarkowy Maroniemu, aby ten mógł podczas rozprawy oszpecić Denta. Two-Face dostaje monetę (która stanie się jego znakiem rozpoznawczym) od ojca. Robi to, by zaszczepić w nim wolę walki i aby w sytuacji ewentualnego braku możliwości dokonywania wyborów na własną rękę, mógł opierać się na monecie podczas dokonywania decyzji. Warto zauważyć, że cechuje go również obsesja na punkcie liczby „2”. Ostatecznie okaleczony i pokryty bliznami Dent dokonuje zemsty na rodzinie Fields i Maroni, co w krótkim czasie doprowadza do jego uwięzienia w Arkham Asylum.

W MROCZNYM ZWYCIĘSTWIE seryjny morderca, Hangman, obiera sobie na cel różnych policjantów, którzy pomagają Dentowi wspiąć się na stanowisko prokuratora okręgowego. Two-Face gromadzi przestępców Gotham, aby pomóc w zniszczeniu przywódców organizacji przestępczych w mieście. Po kulminacyjnej walce w Batcave, Two-Face wpada w przepaść po tym, jak zostaje zdradzony przez Jokera. Batman przyznaje, że nawet jeśli jego przeciwnik przetrwał, Harvey Dent jest stracony na zawsze.

"Why are we doing this? Because we are now two faces. One good, the other bad. Half-and-half. Fifty fifty. Opposite and equal. And we're deadlocked. When that happens... we let the coin decide."  

O wiele później okazuje się, że Two-Face zamordował ojca Jasona Todda. W komiksie ARKHAM ASYLUM: A SERIOUS HOUSE ON SERIOUS EARTH lekarze Arkham wymienili monetę Two-Face'a na karty tarota, przez co Dent stał się niezdolny do podejmowania nawet najprostszych decyzji, takich jak chodzenie do toalety. Batman przywraca mu monetę, zmuszając do podjęcia decyzji, czy ma go zabić, czy pozostawić przy życiu. Batman odchodzi bezpiecznie, ponieważ zapadła decyzja i Two-Face zdecydował się oszczędzić Batmana.

Natomiast w NO MAN'S LAND prezentuje nam Gotham w pewnej części zniszczone przez trzęsienie ziemi. W niej Two-Face zamieszkuje w Gotham City Hall i tam właśnie znajduje się jego baza. W międzyczasie tworzy chwilowy sojusz z Gordonem, by wspólnie z nim podzielić się terytorium. Jego imperium zostało zdobyte dzięki Bane'owi (działającemu na zlecenie Lexa Luthora), który niszczy gang Two-Face'a. Dent porywa Gordona i stawia go przed sądem za swoje działania w Gotham City. Gordon jednak wykorzystuje dwudzielną psychikę Denta i udaje mu się uzyskać uniewinnienie.

W serii GOTHAM CENTRAL Two-Face spotyka detektyw Renee Montoya. Zakochuje się w niej, niestety bez wzajemności. Gdy dowiaduje się o tym, że ona jest lesbijką, wrabia ją w morderstwo, ponieważ uważa, że gdy odbierze jej wszystko, nie będzie miała innego wyboru, jak tylko zgodzić się na jego propozycję. Szalone miłosne podboje?

W TWO-FACE: CRIME AND PUNISHMENT tytułowa postać schwytała własnego ojca, chcąc go upokorzyć i zabić na żywo w telewizji za te wszystkie lata, przez które cierpiał z jego powodu. Ta historia pokazuje, że mimo swej pozornej nienawiści do ojca, Dent wciąż wspiera go, płacąc za drogi dom, zamiast pozwolić mu żyć w slumsach.

Natomiast w TWO-FACE: STRIKES TWICE Harvel Dent bardzo mocno poróżnił się ze swoją byłą żoną, Gildą Dent, która uważa, że ich małżeństwo nie powiodło się, ponieważ on nie potrafił dać jej dzieci. Ona wychodzi później za Paula Janusa (odniesienie do rzymskiego boga wrót, początków i przejść, który miał dwie twarze), zaś Two-Face porywa go i próbuje wrobić w morderstwo. Batman w końcu łapie złoczyńcę. Wiele lat później Gilda rodzi bliźniaki, co skłoniło Two-Face'a do wzięcia ich jako zakładników. Błędnie wierzy, że zostały stworzone przez Janusa z wykorzystaniem eksperymentalnych leków na płodność. Jednak jak się okazuje, to Two-Face jest biologicznym ojcem bliźniaków (!!!)

W BATMAN: HUSH twarz Two Face'a zostaje naprawiona przez chirurgów plastycznych i od tego czasu istnieje tylko osobowość Harveya Denta.

W story-arcu BATMAN: FACE THE FACE Harvey Dent staje się obrońcą Miasta Gotham podczas nieobecności Batmana. Nie chciał podjąć tej pracy, ale Batman zapewniał go, że powinien służyć jako pokutnik za jego zbrodnie z przeszłości. Po miesiącu szkolenia walczą wspólnie z Firebug i Mr. Freeze. Było to jeszcze przed tym, zanim Batman odszedł na rok. Dentowi spodobała się jego nowa rola, ale jego metody są pozornie ekstremalne i mniej wyrafinowane niż Batmana. Po powrocie Batmana, Dent zaczyna czuć się niepotrzebny i niedoceniany, co skłania go do powrotu do Two-Face'a. Jego frustracja jest potęgowana przez serię tajemniczych morderstw, które wydają się popełnione przez niego samego. Gdy Batman staje twarzą w twarz z Dentem, wypytuje go o te morderstwa, prosząc go, aby potwierdził, że nie był za nie odpowiedzialny. Ten odmawia udzielenia jednoznacznej odpowiedzi. Potem detonuje bombę w jego mieszkaniu i pozostawia Batmana oszołomionego, a sam ucieka. Po tych wydarzeniach Denta dręczą wyrzuty sumienia, odbywa walkę z osobowością Two Face'a. Dobro vs Zło. Choć dowody znalezione później przez Batmana wykluczają udział Denta we wspomnianych powyżej morderstwach, jest już zbyt późno, aby go uratować. Pod wpływem gniewu i paranoidalnej reakcji na przesłuchanie Batmana twarz Denta ponownie pokrywa się bliznami ze spotkania z kwasem i ponownie staje się Two-Face'em. Obwinia Batmana za jego powrót. Postać wpada w niekontrolowany szał i grozi zniszczeniem Gotham ZOO.

"Justice has two sides like this coin. Innocent or guilty. One side clean, the other side scarred."

Na okładce JUSTICE LEAGUE OF AMERICA vol. 2 # 23 Two-Face jest ukazany jako członek nowej Injustice League. Pojawia się również w BATTLE FOR THE COWL: THE UNDERGROUND, gdzie pokazuje efekty śmierci Batmana swoim wrogom. Natomiast w LONG SHADOW Judda Winnicka zdaje sobie sprawę, że ktoś inny zaczął przebierać się za Batmana i nie jest to już ta sama osoba. Wynajmuje teleporter i udaje mu się dostać do Batcave. Kiedy nowy Batman bada jaskinię, zostaje zaatakowany przez Two Face'a, który użył rzutków ze środkiem uspokajającym i halucynogennym.

W New 52 origin story Two Face'a został znacznie poprawiony. Harvey Dent jest adwokatem odnoszącym sukcesy. Jego klientami są m.in. siostry bliźniaczki, które są częścią przestępczej rodziny McKillen. To właśnie one zmuszają go, by stał się zaliczką dla ich rodziny za ich życie. Wkrótce do tej umowy włączają również Jamesa Gordona i jego rodzinę, pomimo protestów Denta. Rodzinie Gordonów udaję się przeżyć zamach na ich życie, ale Dent uwięziony nie może odwieść McKillenów od zemsty. Zamach na mieszkanie Gordonów podpowiada Bruce'owi Wayne'owi, by wykorzystać własne zasoby i sfinansować kampanię Denta na stanowisko prokuratora okręgowego, wskutek czego udaje mu się wygrać wybory. Siostry McKillen zostają złapane i skazane na dożywocie. Po tym, jak Shannon popełnia samobójstwo, Erin zajmuje miejsce zwłok i dzięki temu udaje się jej uciec. Erin, która obwinia Denta za śmierć siostry, włamuje się do jego domu, zabija Gildę na jego oczach i wylewa kwas na jego twarz, tym samym przekształcając go w Two-Face'a.

Erin McKillen ucieka z kraju i pozostaje w ukryciu przez wiele lat. Jednak jest zmuszona wrócić, by umocnić pozycję swojej rodziny, zabijając Denta. Ostatecznie dochodzi do pojedynku pomiędzy nią a Two-Face'em i Batmanem. Mroczny Rycerz jednak powstrzymuje Harvey'a przed zabiciem jej. Batman i Two-Face kontynuują walkę, podczas której Bruce Wayne stara się przekonać swojego wroga, aby zakończył swoją zemstę. Two-Face zwraca się do niego po imieniu, ujawniając, że zna prawdziwą tożsamość Batmana już od jakiegoś czasu. Dent wyjawia również, że zmagał się wewnętrznie od dłuższego czasu nad tym, czy go zabić, ale jednak nie zdecydował się, ponieważ byłoby to naruszenie jego poczucia sprawiedliwości. Po walce znika bez śladu. Jednak kilka kadrów z BATMAN AND ROBIN #28 sugeruje, że Two-Face popełnił samobójstwo, strzelając sobie w głowę. Dosyć tragiczny koniec. Czyżby miał dosyć ciągłej walki z samym sobą i bycia kimś, kim nie chce być?

Jednak należy pamiętać, że oprócz Harvey'ego Denta jeszcze kilka innych osób podawała się za Two-Face'a. Ale dlaczego? A no głównie przez to, że twórcy mieli potrzebę na ponowne użycie tej postaci, a nie mieli chęci na kontynuowanie poprzednich historii z Two-Facem, wskutek czego woleli dać tę rolę innej postaci. I tak imię tej postaci przypisywali sobie m.in.:

- Wilkins 

Osobnik, który używał specjalnego makijażu, by podawać się za Two Face'a i to na jego konto popełniać przestępstwa. Przyznacie, sprytnie to sobie wymyślił.

- Paul Sloane 

Aktor, który zagrał w biografii Harveya Denta. Sloane zostaje zniekształcony w wyniku wypadku na planie i zaczyna myśleć, że jest Dentem.

- George Blake 

Drobny przestępca, jednak w przeciwieństwie do prawdziwego Two-Face'a jego twarz nie jest w rzeczywistości zniekształcona, on również używa pewnego rodzaju makijażu, który na dodatek znajduje się na przeciwległym boku niż prawdziwe blizny na twarzy Denta.

- Batman (WORLD'S FINEST COMICS #173) 

Historia, w której Batman tymczasowo został przemieniony w Two Face'a za pomocą eliksiru.

- Harvey Apollo

Aktor, który tak jak Dent został oblany kwasem, kiedy zeznawał przeciw gangsterowi w sądzie, następnie stał się przestępcą.

Postać Two-Face'a pojawia się również w wielu niekanonicznych historiach, które prezentują alternatywne spojrzenie na wydarzenia komiksowego świata m.in.:

- POWRÓT MROCZNEGO RYCERZA

W historii zaprezentowanej przez Franka Millera twarz Denta zostaje przywrócona do normalności dzięki chirurgii plastycznej. Niestety nieprzewidziane koszty niszczą jego dobrą osobowość.

- BATMAN: BLACK AND WHITE

Two Face'owi zostało poświęcone krótkie opowiadanie w pierwszym numerze tego komiksu. Tutaj próbuje za pomocą operacji plastycznej odzyskać swoją pierwotną tożsamość jako Harvey Dent.

- BATMAN: THRILLKILLER

W tym komiksie istnieją dwie wersje Two Face'a. Jednym z nich jest detektyw Duell, skorumpowany urzędnik.

- Earth-Three

Tutaj zostaje zaprezentowany żeński odpowiednik Two Face'a

- GOTHAM W ŚWIETLE LAMP GAZOWYCH

W tej wersji Two Face jest seryjnym mordercą zwanym "The Double Man"

Czytelnikom zaprezentowano wiele różnych wersji Two Face'a, ja ograniczyłem się tutaj tylko do kilku z nich, byście i w mogli sami zobaczyć, jak wyobraźnia twórców nie ma granic i na jak absurdalne pomysły mogą czasami wpaść. Jednak ile twórców, tyle interpretacji.

Two Face pojawia się również w licznych serialach animowanych, filmach fabularnych i grach komputerowych o przygodach Batmana. Pierwszy raz na dużym ekranie pojawił się (wyłącznie jako Harvey Dent) w filmie Batman z 1989, w którego rolę wcielił się Billy Dee Williams. W kolejnym filmie z serii zatytułowanym BATMAN FOREVER jego rolę odegrał Tommy Lee Jones. W filmie MROCZNY RYCERZ (THE DARK KNIGHT) z 2008 w rolę Harveya Denta wcielił się Aaron Eckhart. W serialu telewizyjnym GOTHAM w postać młodego prokuratora wciela się Nicholas D'Agosto.

Jest to jeden z najciekawszych złoczyńców z katalogu DC. Pełen tajemnic, bardzo niejednoznaczny. Nie da się ukryć, że to przeważnie postacie antagonistów są tymi ciekawszymi i to one bardzo często przyciągają nas przed ekrany, czy zachęcają do lektury. Nie jest inaczej w przypadku postaci Two Face'a. Te wszystkie negatywne cechy czynią z niego jeszcze bardziej intrygującą postać.

MC

Źródła obrazków: Comicvine